Marta Rodríguez Engroba
Denunciar o maltratador. A liberación que dá medo
Se hai algo que xa é habitual cada vez que a violencia de xénero se cobra a vida dunha muller e que os medios de comunicación, cando dan conta do asasinato, nos digan eso de "non había denuncias previas".
E inevitable que, despois desto, xurda a dúbida de cal é a razón que impide a tantas mulleres que están a sufrir o azoute dos malos tratos tomar a decisión que lles pode salvar a vida.
Eu estou firmemente convencida de que a denuncia é o único xeito de ter, polo menos, unha posibilidade de escapar do terror, e desde Si, hai saída, o colectivo contra a violencia de xénero que presido, traballamos para que cada día mais mulleres se decidan a dar ese paso, pero, por outra banda, non podo pechar os ollos a realidade que, en non poucas ocasións, o feito de denunciar implica, e non é unha cuestión menor.
Cando unha muller, sacando o valor quen sabe de donde, acude a denunciar, o fai case sempre por algo puntual que foi o detonante nese momento, pero que soamente é a punta do iceberg, o indicio mais recente dun longo proceso de medo, de anulación e de terror que provoca que chegue a esa Comisaría nun estado emocional moi precario e seguramente case bloqueada por completo.
Resumir nunha declaración o que tal vez sexan anos de vexacións, de agresións, de insultos, de terror, é algo prácticamente imposible. Os feitos que cada día a aterrorizan e a fan temer pola súa vida, quedan, en non poucas ocasións, e por mor do medo, dos nervios, minimizados, cando non totalmente desvirtuados, no momento de verbalizalos. O que hai unhas horas sabia con certeza que era a súa sentenza de morte, comeza a soarlle a propia vítima como un episodio pouco menos que irrelevante, polo que non é difícil imaxinar como o interpretará e, porén, valorará o policía que está a recoller o seu testemuño.
Como facerlle comprender que esa chamada na que, en apariencia, sinxelamente se interesa por ela, é unha ameaza velada que soamente a súa vítima, que o coñece perfectamente, e quen de interpretar?. Como lograr que non califique de discusión de parella o que non é senón unha morea de insultos, de descalificacións, e probablemente o preludio dunha violenta agresión?. Como conseguir que a escoite e que a crea cando lle dí que vai ir a por ela, que ten a total e tremenda certeza, malia que non poida aportar nada tanxible que o probe?.
Ou dito doutro xeito: Esquécete de ser protexida, porque ese método infalible polo que se mide o risco decidiu que o teu é conto.
Menos ainda se vai ter en conta que o agresor, mais alterado primeiro pola denuncia, e envalentonado despois pola súa impunidade, vai representar ainda un perigo maior do que xa era para a muller. Son cousas dela!.
A cousa tampouco adoita mellorar moito se o "libro gordo do risco" decide que precisa ser protexida, porque, claro, os medios e o persoal dispoñible son os que son, e de donde non hai non se pode sacar, polo que, o que tal vez fose susceptible dunha vixiancia constante, se tente arranxar con un control ocasional, unhas cantas chamadas telefónicas, e pouco mais...se acaso pregar para que non pase nada irreparable.
Non me gustaría que ninguén me interpretase mal. Non sempre é falta de vontade, seino, e si, como dixen antes, de medios, pero, a pouco que nos paremos a reflexionar sobre o que acabo de relatar, e podo asegurar rotundamente que é algo totalmente real, e, ademais de para dar arrepíos, para cuestionarse un sistema que, a todas luces, deixa as mulleres vítimas da violencia machista prácticamente desprotexidas.
Sei que non hai outra alternativa, que a denuncia é o primeiro chanzo para sair da violencia de xénero, pero é obvio que as cousas non se están a facer ben.
A denuncia debería ser, tería que ser a liberación para moitas mulleres que viven cada día un inferno, pero, hoxe por hoxe, é unha liberación que, as veces, da medo, moito medo.