José Freire
Efectos delituosos da droga
Despois do grupo de delincuentes estranxeiros camuflados entre a inmigración, o grupo máis criminóxeno é o dos toxicómanos. Aínda que xa sexa un tópico, é preciso repetir que a maioría do diñeiro que se utiliza para comprar droga ilegal provén de atracos, roubos, furtos, e outros delitos contra o patrimonio.
A acción policial combate o delito, pero estamos ante un exemplo evidente de que hai que atacar a causa, neste caso a dependencia dunha droga. Por iso débense explorar outras solucións, como a que están a desenvolver algunhas comunidades autónomas, facilitando aos drogodependentes substitutivos que, ao tempo que poden coadxuvar á súa desintoxicación, diminúen o número de feitos criminais. Esta é outra sorte de combater a delincuencia e que, en moitas ocasións, pode resultar máis eficaz que a policial e xudicial.
O problema da droga desaparecerá cando non exista vontade de consumo e é evidente que dende a función policial pouco pódese facer por suprimir ese "animus", polo que haberá que esixir a todo o sistema, xa sexa estatal, autonómico ou local, previr e "sandar" a drogadicción, e esmerarse no seu labor para que social e sanitariamente poidan ofrecer unha saída digna á recuperación das persoas afectadas polos efectos nocivos das drogas tóxicas e substancias estupefacientes.
Á vista das últimas enquisas, a política represiva contra o consumo de drogas foi un absoluto fracaso. O consumo das drogas ilegais, dende as que teñen unha incidencia sobre a saúde similar ao tabaco, que é o caso do hachis, ata as que teñen un efecto moito máis grave, como a cocaína, a heroína, e as drogas sintéticas, cuxos efectos nocivos e dependencia física e mental se incrementou considerablemente nos mozos. Cabe preguntarse se non chegou o momento de formularse unha nova estratexia? ¿Non é o momento de diferenciar hachis de heroína ou cocaína, moito máis prexudiciais, ou das novas drogas sintéticas? Acaso non é unha necesidade clamorosa programas de educación básica que ensinen os efectos nocivos das devanditas substancias e os mecanismos de prevención, dende as idades máis temperás?
Coincidindo coas últimas eleccións presidenciais en Estados Unidos, que se aproveitan para someter a referendo dos cidadáns determinadas políticas dos distintos territorios, os Estados de Colorado e Washington despenalizaron o consumo recreativo de marihuana, rexeitando a política prohibicionista fracasada que se impuxo en 1919, antes da "lei seca" contra o alcohol. Tamén en varios países de Sudamérica debaten sobre a política contra as drogas, se o combate policial e militar ou a legalización e control do Estado.
Todo pode ser discutible. Do que non cabe dúbida é que vai facer xa 100 anos que se aplica esta mesma política e cada ano hai máis mafias e máis poderosas, máis droga, máis enfermos, máis consumidores e máis recursos dedicados a loitar contra ese fenómeno. Parece unha loita sen fin que se retroalimenta permanentemente.
Calquera que reflexione sobre a actual política anti-droga en España e a operatividade contra ela, concluirá que é un despropósito. Non xa a captura de grandes cantidades senón na diaria de seguridade cidadá, en identificar a mozos nos parques, cachealos, encontrarlles un anaco de hachis e propoñelos para sanción de ata 300 euros. Nun país onde máis do 50% dos mozos está no paro e os que traballan teñen salarios exiguos, fomentando un clima social de odio contra a Policía. Esas prácticas non conducen a ningures, o mozo non deixará de fumar e o beneficio á comunidade é negativo.
Como xa estamos acostumados non nos decatamos de que, sen dúbida, este é un problema social de xigantesca magnitude, que require políticas de estado, educativas, de implicación de todos os sectores sociais, porque a Policía debe ser o último instrumento a utilizar e cando xa fallen todos os anteriores.
O obxectivo da Policía deben ser os que se aproveitan destes mozos e se enriquecen á súa conta.
07.09.2013