Catrinas, flor de cempasúchil e moita cor para atraer á clientela e honrar aos mortos
Por Natalia Puga & Mónica Patxot
Dinamizar o comercio local atraendo á clientela con escaparates atractivos á vez que se suman a unhas celebracións máis emblemáticas de México. Este é o dobre obxectivo que moveu a tres comerciantes pontevedresas a decorar os seus escaparates co coñecidos ‘Altar de Mortos’, o homenaxe colorido co que os mexicanos festexan o retorno temporal de familiares e seres queridos falecidos con motivo do Día de Mortos.
A celebración realízase cada 1 e 2 de novembro, pero Marly Carballal, de Nahuatl; Yara Santos, de Sicarú; e Nanda Castro, de Pontejabón, decidiron adiantarse e desde mediados desta semana os escaparates das súas tenda na rúa San Román, as galerías da Oliva e a rúa Marquesa locen xa cheos de Catrinas, flor de cempasúchil e, sobre todo, moita cor.
A idea partiu de Marly Carballal, de Nahuatl. Nada en México, aínda que desde os 9 anos residente en Pontevedra, leva xa tres anos decorando un dos seus dous escaparates cun Altar de Mortos para traer ata a cidade un pouquiño desa tradición mexicana que foi nomeada patrimonio cultural inmaterial pola Unesco. Este 2020, animada tamén pola difícil situación que están a vivir o comercio e a poboación en xeral pola pandemia do coronavirus, quixo ir un paso máis e estender a iniciativa por máis recunchos da cidade.
Yara Santos é tamén mexicana e este é o seu primeiro Día de Mortos co seu negocio aberto, de modo que se estrea cun Altar de Mortos para atraer a nova clientela. Nanda Castro non ten ningún vínculo con México, pero si é unha amante do país e tamén quixo unirse. Ao final, tres mulleres e comerciantes dan colorido ao comercio pontevedrés nuns días nos que o máis habitual é que todos opten por decoracións máis escuras ou terroríficas para seguir as tradicións do Samaín galego ou o Halloween estadounidense.
"Queríamos darle un poco de vida a la situación", resume Marly, en alusión á tristeza xeneralizada que se detecta entra a poboación ante a crise da covid-19 e á redución do consumo e a actividade comercial derivada da pandemia. Ademais de darlle colorido ás rúas, queren "animar a la gente a que se acerque a través de los escaparates".
O obxectivo, nestes primeiros días de decoración, conseguírono, pois non resulta estraño que a xente se achegue a observar e comentar o contido dos escaparates. No caso de Nahuatl, optou por un Altar de Mortos que nada desmerece os que se montan en casas e tendas de todo México por estas datas, de sete niveles, que atrae a curiosos e tamén a moitos fans da película Coco, que logrou nos últimos anos dar a coñecer en todo o mundo a filosofía coa que os mexicanos festexan este día de tristeza e festa.
O Altar de Mortos non ten regras, cada escaparate deseñouno ao seu gusto e tamén a tradición establece que cada persoa decida como decoralo. As normas básicas fixan tres tipos diferentes, con altares de dous niveis (representan o ceo e a terra), tres (o ceo, a terra e o inframundo) ou sete como o do escaparate de Nahuatl. É o tradicional ou o máis completo, xa que os sete niveles representan os sete mundos polos que se tiña que pasar para chegar ao Mictlán, e inclúe algúns dos elementos máis simbólicos desta festa.
Imaxes de defuntos, artigos relixiosos, auga e sal, papel picado, velas e cirios, moitas caveiras, representacións de Catrina (tradicional personaxe da cultura mexicana) e, por todos lados, flores. Así é o particular altar elaborado por Marly, que se atopou con que a habitual flor de cempasúchil que asolagan todos os altares en México non se dá en Pontevedra nesta época do ano, pero supliu a súa ausencia con representacións en papel desta peculiar flor. Confía en que o ano próximo siga gañando adeptos e toda a cidade énchase de elementos similares.
Relacionadas:
-
Yolanda e Alfonso, unha parella eterna para axudar a preservar a tradición mexicana en Pontevedra
Por Natalia Puga & Mónica Patxot |
-
Un escaparate para manter "moi viva" a tradición do 'Altar de Mortos' de México
Por Natalia Puga & Mónica Patxot |
-
Sanxenxo adianta o dispositivo anticovid nos cemiterios para garantir o cumprimento das medidas sanitarias
Por Redacción |