Ollo ao que fas nun sitio público, non é delito que te graven e o difundan
Por Natalia Puga
Para que unha gravación en vídeo dun acto íntimo sexa constitutiva dun ataque ou vulneración da intimidade e, por tanto, a persoa que a faga ou difunda incorra nun delito, esas imaxes deben ser tomadas en lugares pechados ao coñecemento externo (vivendas ou despachos, por exemplo) ou a través do emprego de artificios para filmar o que acontece nun lugar pechado desde o exterior.
Esta é a conclusión á que chegou o Xulgado de Primeira Instancia e Instrución número 1 de Viveiro (Lugo) á hora de abordar o coñecido como caso A Maruxaina, que investigaba as gravacións a mulleres mentres ouriñaban na vía pública nas festas da Maruxaina de Cervo (Lugo) en 2019 que acabaron en colgadas en webs de pornografía. E, para chegar a esa conclusión, baseouse, entre outras, nun auto da Audiencia Provincial de Pontevedra.
O xuíz de Viveiro, Pablo Muñoz Vázquez, arquivou de forma provisional a causa aberta tras as denuncias de máis de 80 desas mulleres aplicando a doutrina de órganos xudiciais "superiores" e pon como exemplo casos das audiencias provinciais de Barcelona e Pontevedra.
No caso da Audiencia Pontevedra, baséase nun auto do 7 de marzo de 2017 que analizaba un caso que o maxistrado Muñoz ve "relativamente similar", no que un home denunciou tras ser gravado mantendo relacións sexuais no interior dun caixeiro do banco BBVA.
Aquel tamén se arquivou baseándose en que "os feitos denunciados non teñen encaixe en ningún dos tipos penais", pois o denunciante foi gravado "nun sitio público e á vista de calquera transeúnte".
A conclusión da Audiencia de Pontevedra e a ditada agora en Viveiro son a mesma. Os xuíces sosteñen que nin as gravacións de mulleres ouriñando na rúa nin as dunha parella mantendo relacións nun caixeiro poden considerarse un ataque ou vulneración da intimidade no sentido recolleito no artigo 197 do Código penal (descubrimento e revelación de segredos), pois non se tomaron en lugares pechados ao coñecemento externo ou con cámaras instaladas no exterior.
O xuíz de Viveiro indica que neste caso non se desprenden indicios de que exista un ilícito penal porque "se trata dunha serie de gravacións de mulleres ouriñando nunha rúa, é dicir, en lugar público no que podían ser vistas por calquera persoa que por alí transitase"
O arquivo da causa está a ser moi polémico e esta fin de semana convocouse unha manifestación en Lugo protestando polo arquivo, de modo que este luns púidose coñecer o auto de arquivo.
No documento, o maxistrado explica que a captación de imaxes en lugares públicos podería obter protección na Lei Orgánica 1/1982, de Protección Civil da Honra, a Intimidade e a Propia Imaxe e destaca que non corresponde a un xulgado de materia penal analizar se a conduta denunciada pode ser delito conforme a normas civís de protección da intimidade e a propia imaxe.
O citado auto recolle unha completa análise do caso previo do caixeiro de Pontevedra, no que a persoa que levou o caso ao xulgado foi un home que apareceu mantendo relacións sexuais nun vídeo. Foi gravado mantendo relacións sexuais e posteriormente esa gravación foi enviada a terceiras persoas. No auto de arquivo, a Audiencia Pontevedra insiste en que o acto sexual tivo lugar nun caixeiro automático dunha sucursal bancaria, "que se trata dun lugar público en canto o seu acceso é aberto e ao dispor do público en xeral" e, ademais, "a visibilidade do interior desde a rúa resulta diáfana como acredita o feito da gravación mesma desde o exterior".
Segundo o tribunal pontevedrés, o propio home que denunciaba que se violou a súa intimidade "expúxoa publicamente", exposición que "se contrapón ao secreto ou oculto así como ao desexo de que non se coñeza o acto que estaba a realizar". "O ámbito da intimidade confórmase por aqueles actos que se desenvolven en espazos reservados da persoa", engade o auto.