Andrés Núñez Rajoy
Pequenas alegrías para comezar o ano
"A sobrestimación aritmética do tempo, a présa como principio e fundamento do noso estilo de vida, é o máis perigoso inimigo da alegría" (Hermann Hesse)
Comecei o ano cunha alegría e, uns días despois, outra. Isto levoume a pensar na frase que puxen antes, de Hermann Hesse, ven nun libro que recolle artigos que tiña publicados en xornais, revistas ou espallados por aí, recollendo unha etapa de case 60 anos e que lle puxeron o título de "Pequenas alegrías". Fálanos de como a vida "moderna" apoderouse das nosas escasas parcelas de lecer, do xeito de gozar e divertirnos. Reflexiona sobre como gozar, do traballo que nos esixe estar ao día, sempre nun bulebule, e a súa consecuencia o aumento do pracer e a diminución da alegría. Máis concertos, máis libros, máis exposicións, máis de todo, hai que estar ao día. Di que "o desfrute moderado é dobre desfrute" e anima a non desantender as pequenas alegrías.
Sempre fixen caso deste consello e sigo desfrutando das pequenas alegrías. Vou comezar pola última. Saín dar o meu paseo matinal. Ademais de sábado festivo era a Epifanía, o día dos Reis Magos. Case non había coches polas rúas. O que si había eran nenos e nenas que ían cos xoguetes que lle trouxeran os reis cara as prazas onde xogan, a miúdo, cos amigos e amigas. Que cariñas máis riseiras. Modifiquei o meu percorrido e déuseme por ir polos parques infantís da Boa Vila. Que marabilla velos ensinando os seus agasallos. Como os deixaban tocar, ou non. Como presumían de saber manexar ben o seu xoguete. Como algunha, ou algún, non daban atinado co seu. Observei, esta vez tamén con pracer, polo traballo feito por moitas nais e pais, que había moita máis igualdade nos xoguetes, menos sexismo. Menos cor azul ou rosa, sei que aínda queda moito por facer, mais imos en bo camiño. Esta foi a miña segunda pequena alegría do ano. Ver o desfrute dos cativos deume pracer e tamén alegría, ámbalas dúas cousas que xuntas dan felicidade.
A miña primeira pequena alegría do ano dama, dende fai xa uns anos, a Sinfónica de Pontevedra. Sei que non vivo en Viena. Sei que non pago miles de euros por un asento. Dende que tivemos televisión na miña casa, en branco e negro, a mediados dos anos sesenta do século XX, instauráronse dous costumes que agora poderíamos chamar tradicións. Unha era ver o concerto de primeiro de ano da Das Neujahrskonzert der Wiener Philharmoniker. Alí estábamos todos calados agardando que aparece na pantalla o logo de Eurovisión. Sempre había alguén na casa que repetía o nome da peza, que acababa de oír, como se fora entendido. Quedávamos coma paspáns coa boca aberta, ca queixada ata o chan, cando víamos o luxo e as flores, moitas flores, que segundo comentaba o locutor as mandaban de San Remo en Italia. Aí ía o pai a ver no Atlas Universal y de España, da editorial Aguilar, onde quedaba San Remo e os centos de quilómetros que había ata Viena. O outro costume que collemos coa televisión era xantar vendo os saltos de esquí. Só había unha canle de televisión e tragábamos todo. En Padrón xear, xeaba, e moito, pero nevar, moi pouco, en cambio os saltos de esquí convertíanos en expertos na neve, no estilo dos saltadores, do lonxe que ían en función da inclinación. Que imaxinación!, pero non vou falar de esquí, non. Vou falar da música. Foron moitos os anos que tiña envexa dos ían a ver o concerto en Viena. Xa non.
Hai uns anos que deixei de desexalo. Aínda que cumprindo a tradición, en lembranza de meu pai que o vía sempre, o ver/escoitar o concerto de Viena de primeiro de ano véxoo pero xa non me apetece ir alí. A causa foi que coñecín á Sinfónica de Pontevedra. Desde que asisto aos seus concertos esquecinme de Viena. Este grupo de xente sempre me sorprende nos seus concertos de Aninovo. Cando non é polo repertorio é polos invitados, ou polas pezas de ballet. E o mellor que non fai Viena é o horario. Ou non celebran o fin de ano ou non sei, pero non me digan que esa é unha boa hora para un concerto. A outra cousa na que gañamos a Viena é que o concerto de Pontevedra é o máis popular. Xente moza e xente maior, da vila e das parroquias, grandes e pequenos, mesmo vin este ano a un neno e unha nena, que non pasaban dos dous anos, con chupetes. A Sinfónica de Pontevedra sempre sorprende. E si sorprende este ano pasáronse, puxeron o listón moi alto. Este ano regaláronos un concerto excepcional.
A primeira parte foi un concerto de Amancio Prada que o plantexou (e acertou) facendo un concerto a xeito de suite continua, sen interrupcións, dos "Seis poemas galegos de Federico García Lorca". O Pazo da Cultura estaba cheo, o escenario tamén, apagáronse as luces da zona das zonas de butacas e a voz de Amancio Prada co "Chove en Santiago meu doce amor" (de "Madrigal á cibdá de Santiago") encheu todo o local, envolveunos e comezou o recollemento e emocións. "Nocturno do adolescente morto" e "Canción de cuna para Rosalía de castro, morta" incrementan as emocións, sáenme bágoas dos ollos. Miro ao meu redor non son eu só, hai máis bagoas de emoción que as miñas. A beleza do tango para o poema "Cantiga do neno na tenda", peza que eu lle chamo, dende fai anos, "triste Ramón de Sismundi", foi maxistral. Beleza na "Danza da lúa en Santiago" que xa o definen os seus versos: "É a lúa que baila/na Quintana dos mortos".
Para o remate suben ao escenario a Coral Polifónica de Pontevedra e o grupo estradense Tequexetéldere para cantar o poema "Romaxe da Nosa Señora da Barca" a que coñecemos polos versos: "Ai ruada, ruada, ruada/ da Virxen pequena/ e a súa barca!". Mirando polo redor vexo que a xente quere cantala, move os beizos, conteñen a emoción de cantar. Acabou a actuación e aplaudimos, e aplaudimos, e aplaudimos... Recoñecíamos unha actuación dun "Grande" como é Amancio Prada, é un home do "savoir-faire, savoir-être" (saber facer, saber estar). Amancio Prada desprende elegancia e glamour no escenario. Soubo emocionarnos. Comezaron os bises e arranca co "Adiós ríos, adióss fontes", aquí a xente non disimula, emoción no peito e veña máis bágoas. Comeza a segunda parte do concerto con valses e polcas que nos trasladou ao país de Sisí, ata a peza final da "Marcha Radetzky".
Estas "pequenas alegrías" para min é como cargar as pilas. Intentarei ter moitas máis pequenas alegrías ao longo deste ano. Agardo que os reis vos traian moitas pequenas alegrías para desfrutar neste ano.