Antón Roel Villanueva
Socorro, destapádeme!
Debaixo de tanto cemento vai un río cheo de vida, o Gafos, condeado á escuridade sen culpa, non é tempo xa que se destapara aínda que só fose o tramo dende a rúa Alcalde Hevia ata a zona escolar? Que mal fixo o río para que aínda estea condenado a non sentir as raiolas do sol ao paso da cidade camiño de ir morrer nas Corvaceiras?
Que tristura un río sen luz cando reverdecen as árbores e non se poden espellear nas súas augas nin escoitar o balbordo das xentes ao pasar polas súas orelas nin o rechouchío dos paxaros nas pólas onde teñen o seu fogar, sen poder escoitar o canto do cuco pregoeiro do bo tempo co agromar da primavera nin sentir o recendo do mentrasto fiuncho e flores ventureiras que agroman nas beiras, pobre Gafos que baixa cego no seu devalar paseniño ata ir morrer xunto ao seu irmán grande, o Lérez. Velaí vai na escuridade ca compaña dos peixes cegos na procura da luz sen entender porque o condenan a pasar pola cidade agochado na escuridade. Que mal lles fixo o río á xente da cidade para que sintan vergoña del e o teñan agochado?
Onde están os ecoloxistas e defensores da natureza que deixan ao río só, non é tempo dabondo para que as xentes da cidade se mobilicen e non consintan a aldraxe que un río que pasa pola cidade que é un privilexio e orgullo para calquerar cidade aquí o teñamos tapado, a zona de Campolongo onde vai o río agochado na nosa infancia era un paraíso, un verxel a carón da cidade. Era a nosa selva cando saíamos nas sesións infantís de cine no Malvar ou do Victoria, o noso Nilo, o Amazonas ou o Mississippi nas primeiras lecturas e aventuras de nenez, a despensa onde atopabamos todo o necesario na festa dos Maios ou nas Fogueiras polo San Xoán, un río de xogos e aventura pero tamén de riqueza para as xentes que vivían ao seu carón cheo de Muíños e Lavadoiros, que xerou moita riqueza noutro tempo. Un paraíso perdido pero con vontade aínda recuperable.
Un río é un agasallo da natureza que xa estaba hai moito antes que nós que estamos de paso, que non ten dono que é unha herdanza que nos deixaron os nosos devanceiros e que temos a obriga de deixalo igual que o atopamos, limpo e descontaminado, para que xeracións vindeiras non atopen unha esterqueira ou un río sen luz. Nós non somos quen de roubarlle espazo nin cambiar o seu cauce porque nos estorba, nin sobre todo tapalo. Ninguén que constrúa no seu cauce pode queixarse despois se nunha riada lla derruba, un río ten memoria e sempre volta ao rego porque sempre estivo aí, xa cando os Gafos, os leprosos que lle deron o nome, lavaban as súas feridas para poder entrar na boa vila sabían do seu valor e coidábano. Tamén os peregrinos que facían o camiño de Compostela a carón da frescura e o murmurio das augas do río. Non é tempo xa dabondo para destapar o Gafos?